Touto-bono
Salvia sclarea
Lamiaceae Labiaceae
Àutri noum : Erbo-di-bons-ome-blanc, Sauvieto-de-prat, Erbo-di-plago.
Noms en français : Sauge sclarée, Toute bonne.
Descripcioun :La touto-bono, que trachis long de camin e de routo, es uno planto pulèu forto, ramificado, lanouso emé d'óudour. Li fueio (e li bratèio) soun larjo. Coumpara emé la sàuvi-d'Etioupìo que ié sèmblo un pau.
Usanço :La touto-bono, coume soun noum lou dis èi vertuouso contro mant un proublèmo. Ajudo à sougna e sarra li plago, èi bono pèr li mau de vèntre (digestioun e règlo), pèr limita li susour, lou coulesteròu e lou sucre dóu sang. Ajudo peréu pèr amoureja e proun enca. Li fueio e li flour podon èstre boutado dins lou manja pèr douna de goust (bevendo, sucrarié,counfituro, soupo...).
Port : Grando erbo
Taio : 50 à 150 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Salvia
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Coulour de la flour :
Bluio
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 15 à 30 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Camin
- Ermas
- Champ
- Colo
Estànci : Mesoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Óurigino Pontico
Ref. sc. : Salvia sclarea L., 1753
Angelico-de-mountagno
Molopospermum peloponnesiacum
Apiaceae Umbelliferae
Noms en français : Moloposperme du Péloponnèse, Couscouil.
Descripcioun :L'angelico-de-mountagno es uno erbo renadivo forto, pulèu raro au nostre, que trachis dins li roucas, roucaio, gros esboudèu e peréu en ribo de gaudre. Se recounèis à si fueio que sèmblon li de la cigudo, à soun óudour de punaise e si cambo boutisso. Li fru de 8 à 10 mm soun cubert de cinq costo alado.
Usanço :Dins li Pirenèu li pecou se manjon en ensalado coume d'àpi. Pamens la fau pas acampa que la planto es aparado categourìo LC, valènt à dire soucit minour.
Port : Erbo
Taio : 1 à 2 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Molopospermum
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Ordre : Apiales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 10 à 20 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 200 à 2200 m
Aparado : Noun
Abriéu à Juliet
Liò : Roucas fres
- Ribo de gaudre
- Pendis roucaious
- Orle de bos
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Éuroupenco
Ref. sc. : Molopospermum peloponnesiacum (L.) W.D.J.Koch